Συνήθως τέτοια προγράμματα αποτελούνται από υπερβολικά περιοριστικές δίαιτες ή/και από μια μεγάλη γκάμα διατροφικών συμπληρωμάτων. Βέβαια, καμία τέτοια δίαιτα δεν περιγράφει από τι ακριβώς σε αποτοξινώνει, και πολλές από αυτές τις δίαιτες δεν έχουν καν τον ίδιο ορισμό όσον αφορά το τι είναι αποτοξίνωση.
Γι’αυτό, εξ’αρχής θα ορίσουμε την λέξη «τοξίνη».
Τι είναι τοξίνη;
Ως τοξίνη, ορίζουμε οποιαδήποτε ουσία της οποίας η συγκέντρωση αυξάνεται υπερβολικά στο σώμα μας, με αρνητικές συνέπειες για τον οργανισμό μας. Συμπληρωματικά όμως, για να σε βάλουμε περισσότερο στο κλίμα, σου παραθέτουμε την φράση του Παράκελσου «Όλες οι ουσίες είναι δηλητήρια. Δεν υπάρχει καμία που να μην είναι. Η σωστή δόση μόνο διαφοροποιεί το φάρμακο από το φαρμάκι.»
Σχετικά με τα δημοφιλή προγράμματα αποτοξίνωσης, δυστυχώς, όχι μόνο δεν είναι αποτελεσματικά, αλλά σχεδόν κανένα δεν έχει δοκιμαστεί για την ασφάλειά του (2). Διάφοροι φορείς εκδίδουν ανακοινώσεις τονίζοντας πως δεν υπάρχουν επιστημονικές αποδείξεις για την αποτελεσματικότητα των προγραμμάτων αποτοξίνωσης και προειδοποιώντας πως μερικά από αυτά τα προϊόντα μπορεί να είναι επίφοβα για την υγεία (3, 4)
Ωστόσο όπως σε κάθε ζώο, έτσι και οι άνθρωποι, συσσωρεύουμε τοξίνες με μια τη διαδικασία που στην βιολογία ονομάζεται"βιοσυσσώρευση". Για παράδειγμα, γνωρίζουμε ότι ο υδράργυρος συσσωρεύεται σε μεγάλα ψάρια, και με την σειρά του συσσωρεύεται σε ανθρώπους που τρώνε αυτά τα μεγάλα ψάρια.
"Άρα το ανθρώπινο σώμα χρειάζεται αποτοξίνωση ή όχι;"
Μπορεί και να χρειάζεται, αλλά όχι όπως στο πουλάνε οι εταιρίες. Ο επιστημονικός όρος της αποτοξίνωσης περιγράφεται ως «η διαδικασία της αποβολής ενός δηλητηρίου ή τοξίνης ή της επίδρασης αυτών, από μια συγκεκριμένη περιοχή ή άτομο (5).
"Ναι, αλλά εγώ θέλω να αποτοξινωθώ από τις διάφορες ουσίες που μπορεί να είναι σε περίσσεια στο σώμα μου και μπορούν να έχουν αρνητικές επιδράσεις για την υγεία"
Εντάξει.
Πώς θα αποτοξινωθείς σωστά?
Δυστυχώς για εσένα που θέλεις να σπαταλήσεις τα χρήματα σου, το σώμα έχει το δικό του σύστημα αποτοξίνωσης. Οι πνεύμονες σου και άλλα όργανα, δουλεύουν ασταμάτητα για να αποβάλουν τις επιβλαβείς ουσίες από τον οργανισμό σου. Το συκώτι για παράδειγμα, μετατρέπει τις επιβλαβείς χημικές ουσίες σε καλοήθεις που απεκκρίνονται στα ούρα ή στα κόπρανα.
"Με ποιον τρόπο μπορείς να βοηθήσεις το σώμα σου να αποτοξινωθεί;"
- Νούμερο 1: Μειώνοντας την έκθεση σε γνωστά τοξικά, όπως για παράδειγμα κατάλοιπα φυτοφαρμάκων, ή την έκθεση σε ατμοσφαιρικούς ρύπους (6).
- Νούμερο 2: Βελτιώνοντας την ικανότητα του ήπατος στο να μεταβολίζει τοξίνες (7). Υπάρχουν δεδομένα πώς κάποια φυτικές τροφές μπορεί να βοηθούν το συκώτι μας στην διαδικασία αποτοξίνωσης και στην αντιοξιδωτική του ικανότητα, όπως για παράδειγμα το μπρόκολο, μέσω μιας ουσίας που ονομάζεται «σουλφοραφάνη» (8).
- Νούμερο 3: Ενισχύοντας την ικανότητα του σώματος σου να αποβάλει τοξίνες. Για παράδειγμα, οι φυτικές ίνες και μάλιστα οι υδατοδιαλυτές βοηθούν άμεσα, βοηθώντας στην απέκκριση των τοξινών, και έμμεσα τροφοδοτώντας τα καλά βακτήρια στο εντερικό μας σύστημα -μερικά από τα οποία παράγουν λιπαρά οξέα βραχείας αλύσου και άλλους μεταβολίτες- που δρουν στο ήπαρ και τα νεφρά αυξάνοντας την ικανότητά τους να απεκκρίνουν τοξίνες (9).
"Μα σε εμένα η δίαιτα αποτοξίνωσης, δουλεύει!"
Οκ, είναι εντάξει Συνήθως, δίαιτες αποτοξίνωσης αποζητάμε μετά από μια περίοδο που έχουμε καταναλώσει μεγάλη ποσότητα φαγητού. Για παράδειγμα, μετά τις γιορτές. Τι συμβαίνει παράλληλα; Βάζουμε βάρος.
Αυτά τα συμπληρώματα αποτοξίνωσης, τι υπόσχονται;
Μεταξύ άλλων-, την πολύ γρήγορη απώλεια βάρους. .
-Το πετυχαίνουν; Ναι.
-Το διατηρείς Όχι.
Πώς το πετυχαίνουν;
Κάνοντάς σε να χάνεις αυτό που λέμε τα «νερά».
Πώς γίνεται ακριβώς αυτό; Συνοπτικά, στο σώμα σου έχεις αποθηκευμένους υδατάνθρακες. Και γιατί ονομάζονται έτσι; Γιατί ας πούμε ότι «περιέχουν» νερό, σε αντιστοιχία 1 προς 3. Άρα, για κάθε γραμμάριο υδατάνθρακα που αποθηκεύεις, αποθηκεύεις και 3 γραμμάρια νερό. Εάν σκεφτείς ότι ένας άνθρωπος έχει αποθηκευμένα 400-500g υδατανθράκων, σκέψου πόσο ωραίο ακούγεται να χάνεις περίπου δύο κιλά μέσα σε λίγες μόνο μέρες. Πώς; Τρώγοντας υπερβολικά λίγες θερμίδες.
Και πού είναι το κακό; Ότι με το που ξεκινήσεις να τρως κανονικά, ξαναγεμίζουν οι αποθήκες υδατάνθρακα που είχες, και εφόσον το μόνο πράγμα που έχασες είναι νερό και όχι λίπος, επανέρχεσαι ακριβώς εκεί που ήσουν.
Συμπερασματικά, ο σωστός τρόπος είναι να φροντίζουμε το ήδη υπάρχουν σύστημα αποτοξίνωσης που διαθέτει ο οργανισμός μας, δίνοντας τους όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά καθημερινά και όχι περιστασιακά, όπως τις περιόδους που αναζητάμε δίαιτες αποτοξίνωσης.